Nieuwe Nederlandse Grondwet

Toelichting
• Bepalingen over de plaats en de functie van de Grondwet ontbreken in de Grondwet voor het Koninkrijk der Nederlanden. Daarin staan slechts bepalingen over grondwetswijzigingen. Dat geldt ook voor het alternatief van Jan Willem Sap. In zijn proeve van een nieuwe Grondwet schenkt A.J.M.Kortmann  in het geheel geen aandacht aan de Grondwet zelf. Gedachten over bepalingen over de Grondwet zelf in de Grondwet komen evenmin voor in de geschriften over beoogde grondwetswijzigingen van het kabinet Balkenende IV. (Zie de bibliografische notitie hieronder.)
• Over de plaats en de functie van de Grondwet wordt verschillend gedacht, met name door staatsrechtgeleerden. De daarbij voorkomende beoordelingen van de Grondwet variëren van ‘belangrijk’ tot ‘van marginaal belang’.
• In de bedoelde geschriften over beoogde grondwetswijzigingen van het kabinet Balkenende IV komen meerdere ideeën over de Grondwet, zoals “constitutionele basis waar de Nederlandse staat op berust”, “verankering van de democratische rechtsorde”, “een staatkundig document, waarin de fundamentele rechten van burgers en de positie van de belangrijkste staatsinstellingen staan beschreven en waarin aldus belangrijke waarden zijn vastgelegd”.
• In de Nieuwe Nederlandse Grondwet wordt welbewust aandacht besteed aan de (plaats en de functie van de) Grondwet. Daarbij wordt er van uitgegaan dat de Grondwet weliswaar een bepalend, maar niet een allesbepalend basisdocument is. Naast de Grondwet zijn er immers meer factoren c.q. wetten die mede bepalen wat Nederland is.
• De Nieuwe Nederlandse Grondwet is een bijzondere wet (een wet sui generis). Zij bevindt zich op een andere vlak dan de gewone wetten (gaat aan deze wetten vooraf en bepaalt mede deze wetten). Zij komt op een andere wijze tot stand dan de gewone wetten en wordt ook op een andere wijze dan deze bekrachtigd. Zij wordt rechtstreeks door het Nederlandse volk samengesteld en vastgesteld.

Bibliografische notitie
• De artikelen 137 t/m 142 van de Grondwet voor het Koninkrijk der Nederlanden (1983) zijn gewijd aan de parlementaire wijze van verandering van de Grondwet. Een referendum is daarbij niet aan de orde. Aan de plaats en de functie van de Grondwet zelf wordt geen aandacht geschonken.
• De artikelen 153 t/m 157 van Een Nederlandse Ontwerp-Grondwet (2006) van Jan Willem Sap zijn gewijd aan de wijze van de herziening van de Grondwet en aan de inwerkingtreding van de herziene Grondwet. Hierbij is wel een referendum aan de orde. Aan de plaats en de functie van de Grondwet zelf wordt ook hier geen aandacht geschonken.
• In ‘Proeve van een Grondwet’ (2008) van prof. mr. C.A.J.M.Kortmann wordt geen aandacht geschonken aan de Grondwet zelf.
• Informatieve geschriften over beoogde grondwetswijzigingen van het kabinet Balkenende IV zijn de volgende drie: (1) adviesaanvraag op 17 januari 2008 van de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en de minister van Justitie, gemachtigd door de Ministerraad, aan de Raad van State over de opdracht van de toekomstige staatscommissie voor de vernieuwing van de Nederlandse Grondwet; (2)  op 14 april 2008 uitgebracht advies van de Raad van State over de opdracht van de toekomstige staatscommissie voor de vernieuwing van de Nederlandse Grondwet; (3) standpunt van het Nederlandse kabinet, gedateerd 18 juli 2008, over het uitgebrachte advies van de Raad van State over de opdracht van de toekomstige staatscommisie voor de vernieuwing van de Nederlandse Grondwet. (Deze drie geschriften zijn via de pagina ‘Verder lezen’  in te zien.)

Terug naar boven