Nieuwe Nederlandse Grondwet

Toelichting

• De Grondwet voor het Koninkrijk der Nederlanden (1983) bevat geen bepalingen over het huwelijk. Het wettelijke burgerlijk huwelijk is in Nederland geregeld in boek 1 van het Burgerlijk Wetboek. Hierin zijn rechten en plichten van de huwelijkse staat vastgelegd. Echtgenoten zijn elkander getrouwheid, hulp en bijstand verschuldigd. Zij zijn verplicht elkander het nodige (financieel) te verschaffen. Ze zijn ook jegens elkaar verplicht de tot het gezin behorende minderjarige kinderen te verzorgen en op te voeden en de kosten van die verzorging en opvoeding te dragen. De verplichting tot samenwonen bestaat in Nederland niet meer.
• Sinds april 2001 kunnen twee vrouwen of twee mannen in Nederland burgerlijk huwen. In Nederland is er voor gekozen om het bestaande burgerlijk huwelijk open te stellen voor gelijkgeslachtelijke stellen. De Wet Openstelling huwelijk van 21 december 2000, die ingegaan is op 1 april 2001, heeft Boek 1 van het Nederlandse Burgerlijk Wetboek aangepast. De voornaamste wijziging betreft de toevoeging van de volgende bepaling in artikel 30: “Een huwelijk kan worden aangegaan door twee personen van verschillend of van gelijk geslacht”.
• In van Dale / Groot Woordenboek der Nederlandse Taal (Twaalfde uitgave 1992) staat bij huwelijk: “de wettelijk geregelde, formeel bekrachtigde levensgemeenschap tussen een man en een vrouw, naar de zin van de instelling voor het leven aangegaan / synoniem: echtverbintenis, echtvereniging”.Deze omschrijving gaat dus voor Nederland niet meer helemaal op. In van Dale Onlinewoordenboeken (2009) staat bij huwelijk: ”wettelijk geregelde verbintenis tot het samenleven van twee personen”.

Bibliografische notitie

• In de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (1948) is artikel 16 gewijd aan huwelijk en gezin. Daarin staat onder meer het volgende: zonder enige beperking op grond van ras, nationaliteit of godsdienst hebben mannen en vrouwen van huwbare leeftijd het recht om te huwen en een gezin te stichten; mannen en vrouwen hebben gelijke rechten wat het huwelijk betreft, tijdens het huwelijk en bij de ontbinding ervan; een huwelijk kan slechts gesloten worden met de vrije en volledige toestemming van de aanstaande echtgenoten; het gezin is de natuurlijke en fundamentele groepseenheid van de maatschappij en heeft recht op bescherming door de maatschappij en de Staat.
• In het Verdrag tot Bescherming van de Rechten van de Mens en de Fundamentele Vrijheden van de leden van de Raad van Europa (1950) staat dat een ieder recht heeft op respect voor zijn familie- en gezinsleven (artikel 8) en dat mannen en vrouwen van huwbare leeftijd het recht hebben te huwen en een gezin te stichten (artikel 12).
• In de Verklaring van de Rechten van het Kind (1959) staat in Beginsel 6 dat het kind voor zover mogelijk behoort op te groeien onder de zorg en de verantwoordelijkheid van zijn ouders en in elk geval in een sfeer van liefde en van zedelijke en materiële zekerheid. Tenzij in zeer bijzondere omstandigheden mag een kind in zijn prille jeugd niet van zijn moeder worden gescheiden. Een toelage van staatswege en andere hulp voor het onderhoud van kinderen van grote gezinnen is wenselijk. In Beginsel 7 staat dat de verantwoordelijkheid voor de belangen van het kind in de eerste plaats berust bij zijn ouders.
• In het Internationaal Verdrag inzake Burgerrechten en Politieke Rechten (1966) zijn de artikelen 23 en 24 gewijd aan huwelijk en gezin. Daarin staat onder meer het volgende: het gezin vormt de natuurlijke en fundamentele kern van de maatschappij en heeft recht op bescherming door de maatschappij en de Staat; het recht van mannen en vrouwen van huwbare leeftijd een huwelijk aan te gaan en een gezin te stichten wordt erkend; geen huwelijk wordt gesloten zonder de vrije en volledige toestemming van de aanstaande echtgenoten; de Staat neemt passende maatregelen ter verzekering van de gelijke rechten en verantwoordelijkheden van de echtgenoten wat het huwelijk betreft, tijdens het huwelijk en bij de ontbinding ervan; in het geval van ontbinding van het huwelijk wordt voorzien in de noodzakelijke bescherming van eventuele kinderen; elk kind heeft in verband met zijn minderjarigheid recht op de beschermende maatregelen van de zijde van het gezin waartoe het behoort, de gemeenschap en de Staat; elk kind wordt onmiddellijk na zijn geboorte ingeschreven en krijgt een naam; elk kind heeft recht een nationaliteit te verwerven.
• In het Verdrag inzake de Rechten van het Kind (1989) staat in de Preambule dat het gezin de kern van de samenleving is en de natuurlijke omgeving voor de ontplooiing en het welzijn van al de leden van de samenleving en van de kinderen in het bijzonder. Ook wordt in deze Preambule erkend dat het kind, voor de volledige en harmonische ontplooiing van zijn of haar persoonlijkheid, dient op te groeien in een gezinsomgeving, in de sfeer van geluk, liefde en begrip. In tal van artikelen van dit Verdrag worden deze gedachten nader uitgewerkt.
• Zie: http://nl.wikipedia.org/wiki/Huwelijk
• Zie: http://nl.wikipedia.org/wiki/Homohuwelijk
• Zie:  http://nl.wikipedia.org/wiki/Samenlevingscontract
• Zie: http://nl.wikipedia.org/wiki/Geregistreerd_partnerschap
• Zie: http://www.postbus51.nl/nl/home/themas/familie-jeugd-en-gezin/scheiden?wt.srch=1&wt.mc_id=2259332397&campaign=Familie,%20jeugd%20en%20gezin&adgroup=Echtscheiding&keyword=echtscheiding

Terug naar boven